ورتبروپلاستي چيست؟
ورتبروپلاستي يك درمان غيرجراحي براي استحكام بخشيدن به مهرههاي شكسته است كه در انجام آن از تصويربرداري (CT Scan) كمك گرفته ميشود. اين درمان خاص مهرههايي است كه در اثر استئوپروز تحليل رفته و نهايتاً دچار شكستگي شدهاند، بيماران مبتلا به متاستاز و MM و مواردي از همانژيومهاي مهرهاي ميباشد. ورتبروپلاستي تواناييهاي حركتي بيمار را افزايش داده و به بيمار اين امكان را ميدهد كه فعاليتهاي قبلي خود را از سر بگيرد، همچنين اين درمان از كلاپس (Collapse) بيشتر مهرهها جلوگيري ميكند. اين درمان معمولاً درد حاصله از شكستگي را به طور چشمگيري كاهش ميدهد. غالباً ورتبروپلاستي بدين صورت انجام ميشود كه مخلوطي از يك سيمان ارتوپدي توسط يك سوزن به داخل شكستگي تزريق ميشود.
رايجترين كاربردهي اين پروسه كدامند؟
درمان ناشي از شكستگيها كه به علت استئوپروز به وجود آمدهاند.
بيماراني كه آنقدر پير و ناتوان هستند كه نميتوانند عمل جراحي باز مهره را تحمل كنند.
بيماراني كه استخوانهايشان براي جراحيهاي ترميمي مهرهها بسيار ضعيف است.
بيماراني كه در اثر تومور بدخيم دچار تخريب مهره شدهاند.
بيماران جوانتر كه در اثر استفاده طولاني مدت از استروئيدها دچار استئوپروز شدهاند.
بيماراني كه به علت اختلالات متابوليكي دچار استئوپروز شدهاند.
بيماراني كه به علت درد شديد نياز به بستري شدن در بيمارستان را دارند، يا در شرايطي كه بيماران به استراحت و دارو محدود ميشوند.
اين پروسه چگونه انجام ميشود؟
به بيمار داروي آرام بخش تزريق خواهد شد و براي بيحس كردن پوست و عضلات مجاور مهره شكسته، بيحس كننده موضعي تزريق ميشود. قبل از پروسيجر حتماً براي جلوگيري از عفونتهاي احتمالي از آنتيبيوتيك وريدي نيز استفاده ميشود. از ميان يك شكاف كوچك و به كمك فلوروسكوپي، يك سوزن تو خالي از ميان عضلات عبور داده ميشود تا جايي كه نوك سوزن دقيقاٌ به محل شكستگي برسد. سپس راديولوژيست آزمايشي به نام intraosseous venography(ونوگرافي بين استخواني) انجام ميدهد تا مطمن شود كه سوزن در مكاني مناسب در شكستگي قرار گرفته است. به محض اينكه سوزن در مكان مناسب قرار گرفت سيمان ارتوپدي تزريق ميشود. اين سيمان خيلي سريع در مدت زمان 20-10 دقيقه سفت ميشود. در پايان پروسه، يك CT scan براي چك كردن موقعيت و توزيع مناسب سيمان انجام ميشود. طولانيترين قسمت ورتبروپلاستي قرار دادن سوزن در بهترين مكان مهره كلاپس شده ميباشد. معمولاً ورتبروپلاستي كمتر از يك ساعت به طول ميانجامد. (اگر هر دو طرف مهره به درمان نياز داشته باشد زمان طولانيتر ميگردد) اگرچه بيمار اجازه رانندگي بلافاصله بعد از انجام پروسه را ندارد، ولي اگر مسافت كوتاه باشد ميتواندبا يك فرد بزرگسال مقداري راه رود و همچنين ميشود بيمار حتماً يك شب در بيمارستان تحت نظر بستري شود. همچنين براي بيمار يك دوره آنتي بيوتيك خوراكي تجويز ميشود و لازم است بيمار يك هفته بعد جهت معاينه مراجعه نمايد. چه كسي نتيجه پروسه را آماده ميكند و بيمار چگونه آن را دريافت ميكند؟ اكثر بيماران قادر خواهند بود به فاصله كمي بعد از انجام ورتبروپلاستي روي پاي خود بايستند، آنها قادرند بعد از يك ساعت استراحت راه بروند و راديولوژيست بلافاصله به آنها ميگويد كه پروسه موفقيت آميز بوده است. در بعضي از موارد ممكن است چند روز طول بكشد تا نتيجه پروسه را تشخيص دهند. معمولاً در طول هفته اول بعد از انجام پروسه براي بررسي وضعيت بهبودي و جواب دادن به سوالات بيماران با آنها از طريق تلفن تماس گرفته خواهد شد. پزشك معالج يا شخصي كه اقدامات اوليه درمان را ميداند مراقبت از بيمار را ادامه خواهند داد.
فوائد:
1.به دليل اينكه درد ناشي از شكستگي compression به كمك ورتبروپلاستي به طور چشمگيري كاهش مييابد بيمار احساس آسودگي زياد خواهد نمود. فقط بعد از چند هفته اكثر بيماران قادرند داروي مسكن را به طول چشمگيري كاهش دهند در اكثر بيماران علائم و ناراحتيها كاملاً از بين ميرود.
2.حدوداً 75% از بيماران قادرند فعاليتها و حركاتي را كه قبل از انجام پروسه قادر به انجام آن نبودند بعد از پروسه دوباره از سر بگيرند، كه اين فعاليتها فاكتوري هستند بر عليه استئوپروز. بعد از ورتبروپلاستي آن دسته از بيماراني كه قادر به حركت نبودند ميتوانند از رختخواب برخيزند كه اين خود ريسك پنوموني را در آنها كاهش ميدهد. افزايش فعاليت، عضلات را قوي ميكند، اين پديده باعث افزايش ميل به تحرك در بيماران ميگردد.
ريسكها:
1.ممكن است مقدار كمي از سيمان ارتوپدي از بدن مهره به بيرون نشت كند كه اين مساله زياد جدي و خطرناك نيست، به جز در مواردي كه اين ماده به داخل كانال نخاعي نشت كند.
2.مشكلات و ناراحتيهاي ديگري كه مكن است رخ دهد شامل: عفونت، خونريزي، افزايش درد در ناحيه پشت و علائم اعصابي مثل بيحسي يا سوزش است. در موارد بسيار نادر ممكن است فلج رخ دهد.